طرح توجیهی انبار کالا | انبارهای عمومی | کالاهای استراتژیک

طرح توجیهی انبار کالا | انبارهای عمومی

با توسعه و گسترش تجارت در جهان و رشد فعالیتهای اقتصادی و تجاری، سبک و سیاق برخی فعالیتها، دچار تغییر و تحولاتی شد و به تدریج نیازهای جدیدی به وجود آمد که از الزامات شرایط اقتصادی و تجاری نوین است، البته این تغییرات در حوزه‌های گوناگون مانند بسته بندی، فروش، بازاریابی، انبارداری، تبلیغات و… قابل بررسی و مطالعه است. یکی از مهمترین ویژگیهای دوران جدید در عرصه تجارت و بازرگانی، تخصصی شدن حوزه‌های مختلف است. انبارداری که در گذشته به صورت سنتی و در قالب باراندازها، تیمچه ها، کاروان سراها و… انجام می‌شد، در دوره‌ای به صورت انبارهای خصوصی و شخصی رشد یافته بود ولی امروز جنبه تخصصی و حرفه‌ای به خود گرفته، به طوری که در شرایط فعلی، بحث انبارهای کالاهای استراتژیک به عنوان یکی از حوزه‌های تخصصی در تجارت مدرن جای خود را به خوبی باز کرده است.

رشد انبارهای ادارات بازرگانی دولتی به عنوان یکی از ابزارهای حمایتی و تکمیل کننده زنجیره توزیع کالا تا حلقه پایانی یا همان مصرف کننده نهایی به گونهای بوده است که امروزه در گوشه و کنار شهرهای بزرگ و صنعتی به پدیده‌ای رایج و کاربردی بدل شده است.

همان‌طور که در بخش‌های قبل اشاره گردید، هدف از تشکیل و ایجاد انبارها، چه در سازمان های‌ دولتی و چه در بخش خصوصی، تأمین و نگهداری کالاهای مورد نیاز مردم است و انبارداری به کلیه فعالیتهای مربوط به تهیه و نگهداری و سپس تحویل مواد و اقلام مورد نیاز مردم در زمان مناسب، اطلاق می‌شود.

5-2- معرفی کد آیسیک خدمات طرح (ISIC)

ISIC نوعی طبقه بندی استاندارد برای فعالیت‌های اقتصادی تولیدی است. هدف اصلی ISIC فراهم کردن مجموعه‌ای از رده‌های فعالیتی است بطوریکه در آن بتوان موجودیت‌های اقتصادی را بر اساس نوع فعالیتی که انجام می‌دهند طبقه بندی کرد. وزارت صنایع و معدن و تجارت از این طبقه‌بندی برای دسته‌بندی فعالیت‌های صنعتی استفاده می‌نماید.

بر اساس استعلام اخذ شده از سامانه اطلاعات محصولات صنعتی، معدنی و کشاورزی وزارت صنعت، معدن و تجارت، (بهین‌یاب)، کد آیسیک مرتبط با فعالیت‌های  طرح مطابق جدول 1  می‌باشد.

جدول 1: جدول کد آیسیک محصولات طرح (ماخذ: www.behinyab.ir)

5-3- استانداردهای خدمات طرح

استانداردهای مرتبط با خدمات طرح مطابق جدول 2 می‌باشد.

جدول 2: استانداردهای مرتبط با محصولات طرح (ماخذ: www.isiri.org)

5-5- ظرفیت انبارهای مجتمع

در این طرح، 14 سوله ذخیره سازی انواع کالاهای اساسی و استراتژیک هر یک به ابعاد 60*180 متر (مساحت: 10800 مترمربع) احداث می‌شود.  با توجه به استاندارد‌ های انبارش کالا در انبارها،ظرفیت ذخیره‌سازی به ازای نگهداری هر ۱ تن مواد غذایی، حداکثر 1 متر مکعب فضا در نظر گرفته می شود. لذا با در نظر گیری ارتفاع 5/3 متر انبارش، و 10 درصد فضای راهرو، ظرفیت هر سوله 35.000 تن و ظرفیت کل مجتمع حداقل 490.000 تن  برآورد می‌شود.

5-6- نقشه جا نمایی تاسیسات طرح

در این طرح، 14 سوله در دو ردیف 7 سوله‌ای به موازات هم احداث می‌شود. همچنین واحد اداری، نگهبانی و پارکینگ مجتمع در ورودی مجتمع (سمت غرب) احداث می‌شود. فضای بین سالن‌ها قابلیت تردد انواع ماشین آلات سنگین اعم از کامیون و تریلی را دارا بوده و 4 برجک در چهار گوشه مجتمع جهت نگهبانی 24 ساعت احداث می‌شوند. (شکل شماره 8).

5-7- تخصیص زمین

تخصیص زمین طرح مورد نظر جهت ارائه خدمات و انجام فعالیت‌های پشتیبانی مطابق جدول 3 می‌باشد.

جدول 3: تخصصی زمین طرح

5-8- سطح اشتغال و تراکم طرح

سطح اشغال به محدوده ای از زمین گفته می‌شود که بنای طرح در آن قسمت احداث می‌شود. در این طرح سطح اشتغال 5/156.054 مترمربع می‌باشد که مطابق جدول 4 برآورد گردیده است.

همچنین با توجه به اینکه در این طرح کلیه بناها بصورت همکف ساخته شده و هیچ ‌طبقه‌ای احداث نمی‌شود، لذا سطح اشتغال  و تراکم کاربری‌های یکسان می‌باشد.

جدول 4: سطح اشتغال و تراکم طرح

5-9- سوله‌های انباری

نوع سازه سوله‌های انباری ذخیره‌سازی کالاها از نوع فلزی و به ابعاد 60*180 مترمربع و حداقل ارتفاع 8 متر و بر اساس الزامات و ضوابط فنی گفته شده در بخش 5-4 ساخته می‌شوند. بر اساس سیاست‌های سازمان، یکی از سوله‌ها برای نگهداری کالاهای فاسد شدنی اعم از گوشت گوساله و مرغ به صورت سردخانه 2 مداره ساخته می‌شود. همچنین ظرفیت هر یک از سوله‌ها حداقل 8.100 تن پیش بینی می‌شود.

شکل  10: نوع سازی سوله‌های انباری

5-10- سردخانه

در این طرح یکی از سوله‌های طراحی شده با کاربری سردخانه احداث می‌شود. فعالیت انبارداری و سردخانه از ضروریات اولیه در توسعه اقتصادی هر کشوری است. به طوری که امکانات این فعالیت را می توان از جمله امکانات زیربنایی کشور در نظر گرفت. گسترش کارخانجات و تولید مواد غذایی خام و فرآوری شده، عدم تطابق زمانی و مکانی مصرف و تولید داخلی کالاها، نداشتن انطباق زمان ورود کالاهای وارداتی و زمان مصرف آنها (گندم، روغن)، تأمین ذخیره نیازهای استراتژیک کشور، لزوم نگهداری بخشی از مواد و کالاهای مورد نیاز برای فرآیند خط تولید واحدهای اقتصادی، ویژگی‌های نظام مبادلات داخلی و خارجی و … از جمله عواملی هستند که لزوم فعالیت انبارداری و سردخانه و اهمیت نسبی آن را در نظام عملکرد اقتصاد کشور نشان می‌دهد.

5-10-1- انبار و سردخانه

انبار، محلی برای نگهداری کالاها و مواد است. در صنعت بر ای نگهداری مواد اولیه کالاهای نیم ساخته، محصولات یک واحد تولیدی، قطعات یدکی دستگاهها و ماشین آلات و اجناس اسقاط و در تجارت به منظور نگهداری اقلام و کالاهای خریداری شده برای توزیع و فروش، از انبار استفاده می‌شود.

شکل  11: نمایی از سردخانه دو مداره

نظر به این که اکثر مواد غذایی را نمی‌توان در تمام مدت سال به طور تازه در اختیار داشت و یا در منطقه ای بنا به شرایط اقلیمی و جغرافیایی نمی‌توان نوع خاصی از ماده غذایی را تولید کرد و یا تولید ما بیشتر از مصرف در آن فصل است، انسان ناگزیر است مواد غذایی را به نحوی نگهداری نماید، تا در این صورت بتواند در زمان لازم آن را برای مصرف به کار ببرد بنابراین، لازم است ماده غذایی مذکور را از حمله حیوانات (مثل موش) و حشرات و موجودات ذره بینی در امان نگه دارد. برای نگهداری این گونه مواد غذایی، چه به صورت خام و چه به شکل فرایند شده، از انبار و سردخانه استفاده می‌شود.

بررسی‌های به عمل آمده و آمارهای منتشر شده از سوی وزارت خانه‌های مربوط، نشان می دهد که 30 درصد از کل ماده غذایی در کشور ما به علت نبود امکانات مناسب نگهداری و فرآیند لازم از – حدود 50 بین می‌روند. چنانچه با روشهای مناسب، از جمله استفاده از انبار و سردخانه از ضایعات مواد غذایی جلوگیری به عمل آید می توان افراد بیشتری از جامعه را غذا داد بدون آنکه زمین زیادتری زیر کشت برود و از طرف دیگر قیمت تمام شده مواد غذایی تا اندازه زیادی کاهش خواهد یافت.

مردم علاقه دارند در تمام فصل‌ها محصولات کشاورزی را با نازلترین قیمت و به بهترین وجه ممکن از نظر خواص ظاهری یا حفظ ارزش غذایی در دسترس داشته باشند. چون استفاده از سرما باعث حفظ دو خاصیت فوق می گردد. در نتیجه، جلب رضایت خریدار باعث بالا رفتن سطح مصرف خواهد شد .

سرما را می توان در تمام دوره تولید محصول مورد استفاده قرار داد و محصول را به نحو احسن نگهداری نمود و در زمان دلخواه به بازار عرضه کرد. انبار مواد غذایی را می توان به دو دسته اصلی تقسیم بندی نمود، مواد غذایی بالای صفر درجه و پایین صفر درجه سانتیگراد. در انبارهای با درجه حرارت زیر صفر درجه کالاهای انجمادی فاسد شدنی از جمله گوشت، کره و … را نگهداری می کنند که درجه حرارت مذکور گاهی تا 32 درجه سانتیگراد زیر صفر می رسد. انبارهای بالای صفر را می توان به دو دسته تقسیم نمود. مواد غذایی فاسد شدنی که لازم است در درجه حرارت سردخانه های بین صفر و 5 درجه سانتیگراد باشد مثل تخم مرغ، انواع میوه و سبزی و دیگر درجه حرارت معمولی حدود 25 درجه سانتیگراد برای نگهداری انواع حبوبات و غلات.