طرح توجیهی کاشی و سرامیک ضد اسید و ضد سایش

معرفی طرح توجیهی کاشی و سرامیک ضد اسید و ضد سایش

کشور ایران سرزمینی دارای تاریخ و تمدن کهن درهنر و صنعت با ذخایر متنابهی از کانی‌های مورد نیاز صنعت کاشی به شمار می‌آید. صنعت کاشی در ایران سابقه‌ ای دیرین دارد. این صنعت باتوجه به برخورداری از منابع ذخایر طبیعی نیروی انسانی ، انرژی و تکنولوژی دارای مزیت نسبی افتصادی ارزشمندی است .

تولید کاشی در ایران تا قبل از سال 1339 به صورت دستی در کارگاه های کوچک صورت می‌گرفته است و در این سال تولید کاشی ماشینی با احداث کارخانه کاشی ایرانا آغاز گردید و به دنبال آن کارخانجات سعدی نیلو، یزد ، اصفهان ، حافظ جزء اولین واحدهای تولید کاشی احداث و راه‌ اندازی شدند.

امروزه صنعت کاشی و سرامیک در ایران، یکی از صنایع مهم و استراتژیک محسوب می شود که سهمی مهم در اقتصاد ایران دارد. بعد از صنعت سیمان، صنعت کاشی و سرامیک، یکی از بزرگترین صنایع فعال کشور مرتبط با صنعت ساخت و ساز ساختمان از نظر توسعه، گردش مالی و تعداد افراد شاغل در آن به شمار می رود. طبق برآوردهای انجام شده بیش از ۹۰٫۰۰۰ شغل مستقیم و بیش از ۲۸۰٫۰۰۰ شغل غیر مستقیم (اعم از مواد اولیه، خدمات تکنولوژی و مهندسی، شبکه توزیع، برندها و بازرگانی ها و …) وابسته به این صنعت است.

امروزه، تعداد شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک کشور در طی حدود ۲۵ سال، از ۱۳ شرکت به بیش از ۱۳۷ شرکت رسیده است که ظرفیت قابل تولید و نصب شده این شرکت دها نیز به ۷۵۰ میلیون متر مربع افزایش یافته است. سرمایه گذاری انجام شده در این صنعت مبلغی بالغ بر 5/3 میلیارد یورو ارزیابی می شود که ۹۵ درصد آن توسط بخش خصوصی انجام شده است.

3-2- محصولات طرح

1-3-2- کاشی و سرامیک ضد اسید

کاشی و سرامیک ضد اسید یکی از دسته بندی های کف پوش هاست که مخصوص استفاده در در کارخانجات، محیط های صنعتی و آزمایشگاه ها ساخته می شود. در این محیط ها به خاطر استفاده زیاد و همیشگی از مواد اسیدی و آثار مخرب آن استفاده از کفپوش و دیوارپوش مخصوص بسیار ضروری است. کاشی های ضد اسید به دلیل ویژگی های منحصر بفرد و مرتبط با این محیط ها، در این گونه محیط ها نصب می شوند. از ویژگی های کاشی ضد اسید می توان به مواردی مانند مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و اسیدی، جذب کم آب و به دنبال آن احتمال پایین یخ زدگی، ضد سایش و مقاومت بالا در برابر حرکت افراد و تجهیزات و ماشین آلات سنگین و … اشاره کرد. این نوع از سرامیک ها و کاشی ها برای مراکز صنعتی، کارخانجات مختلف مانند کارخانه تولید مواد لبنی و غذایی، شرکت های حاوی حوض های حاوی مواد اسیدی و مواردی از این قبیل استفاده می شود.

در هنگام نصب این نوع از کاشی و سرامیک نیز باید به مواردی دقت نمود تا از ویژگی های منحصربفرد این محصول به درستی استفاده شود. از نکات مهمی که در هنگام نصب کاشی ضد اسید باید به آن دقت شود وجود فاصله بین دو کاشی یا بند است که با توجه به سایز کاشی به اندازه 3 تا 5 میلیمتر در نظر گرفته می شود. همچنین باید به ای نکته توجه داشته باشید که برای نصب و بندکشی این محصول باید از نوع خاصی از ملات استفاده شود. این ملات ها دارای خاصیت ضد اسیدی هستند و در برابر مواد اسیدی مقاومت خوبی دارد. در صورت عدم استفاده از ملات ضد اسید در نصب و بند کشی، مدتی پس از استفاده، مواد اسیدی ملات بین کاشی ها را خورده و با نفوذ به زیر کاشی باعث کنده شدن آن می شود.

مزایای کاشی های ضد اسید صنعتی:

• مقاوم در برابر اسیدها
• دارای مقاومت مکانیکی بالا
• دارای مقاومت بالا در برابر سایش
• جذب آب بسیار پایین و مقاومت بالا در برابر یخ زدگی

2-3-2- کاشی و سرامیک ضد سایش

در صنایع مختلفی چون فولاد و معادن، خصوصاً در صنایعی که با فرآوری مواد اولیه سروکار دارند موضوع سایش و خوردگی تجهیزات از چالش های عمده و هزینه بر بوده و تعمیر یا جایگرینی تجهیزات آسیب دیده، مستلزم توقف خط تولید و هزینه های بالای تعمیرات است. لذا از گذشته تاکنون استفاده از پوششهای محافظ و در جنس های مختلف به عنوان یک راه حل اصولی مد نظر طراحان قرار گرفته است. استفاده از فلزات سخت شده مخصوصاً فولادهای ضد سایش در بسیاری از موارد باعث کم شدن هزینه و طولانی تر شدن فواصل توقف خط می گردد ولی در محیط هایی که در معرض رطوبت، تماس با مواد شیمیایی خورنده، عبور مواد با سختی زیاد و همچنین دماهای کاری بالا باشد، استفاده از فلزات سخت بطور جدی مورد چالش قرار می‌گیرد اما سرامیک های ضد سایش، خصوصاً سرامیک هایی که دارای درصد بالای آلومینا (AL2O3) باشند با توجه به خواص مکانیکی منحصر بفرد خود می توانند در شرایط فوق جایگزین مناسبی برای فلزات سخت باشند و ویژگیهای ذیل باعث می گردد که این نوع از سرامیک های صنعتی امروزه به صورت گسترده در صنایع مختلف از جمله فولاد، آهن، معادن، سیمان، پودر سازی و … مورد استفاده قرار گیرند:

• سختی سطح بسیار بالا
• آمفوتر بودن (خنثی بودن) و عدم واکنش با مواد مختلف شیمیایی اعم از محیط های بازی و اسیدی
• دانسیته کمتر نسبت به فلزات که باعث اعمال بار کمتر به تجهیزات می گردد
• قابلیت نصب آسان و با روشهای متنوع (چسباندن، جوش دادن، پیچ و مهره کردن)
• عدم تغییر فاز و حفظ خواص مکانیکی در دماهای بالا
• آسان و کم هزینه بودن تعمیرات و نگهداری
• قیمت مناسب

2-4- خواص سرامیک ها

مواد سرامیکی خواص ویژه ای از خود نشان می دهند به طوری که این امر موجب می گردد که جایگزین دیگری با مواد دیگر نداشته باشد وبنابراین نقش ویژه ای در تهیه انواع بیشماری از ادوات و تجهیزات بازی می کند. برای ایجاد یک خواص خوب و مناسب ودر نتیجه بکارگیری صحیح مواد سرامیکی دانستن اطلاعات درمورد رابطه بین خواص و ریزساختار مواد سرامیکی ضروری است. ریزساختار مواد بستگی زیادی به فرآیند تولید و روش تهیه دارد. سرامیک های پیشرفته امروز کاربردهای بسیار فراوانی دارند و امروزه سعی بر تولید مواد سرامیکی است که به شکل کامل تولید شده و بعد از تولید نیاز به ماشین کاری و در نتیجه تحمیل هزینه اضافی به سیستم حذف گردد.

5-2- موارد مصرف و کاربرد کاشی و سرامیک ضد اسید و ضد سایش

کاربرد کاشی های ضد سایش و ضد اسید:

• مناسب جهت کاربرد در محیط‌هایی که در معرض اسیدها (به استثناء اسید فلوئوریدریکHF) قرار دارند.
• مناسب جهت کاربرد در محیط‌هایی که در معرض بارهای سنگین دینامیکی قرار دارند. مانند کف انبارهای صنعتی که لیفتراک‌های حامل بار بر روی آن تردد می‌نمایند.
• مناسب جهت کاربرد در محیط‌هایی که در معرض ترافیک سنگین عبور و مرور افراد قرار دارند (مانند اماکن عمومی)
• مناسب جهت کاربرد در محیط‌هایی که در معرض مواد دارای بوی آزاردهنده قرار دارند (مانند آشپزخانه‌های صنعتی و سرویس‌های بهداشتی عمومی)به واسطه جذب آب بسیار پایین بدنه کاشی ضد اسید صنعتی، نفوذ مواد بدبو به بدنه بسیار سخت بوده و مانع ایجاد بوی نامطبوع در محیط در اثر مرور زمان می‌گردد.
• به منظور تأمین ایمنی کاربران باتوجه به محل مصرف، کاشی‌های ضد اسید تولیدی دردونوع ساده (Plain) و آجدار (Anti-Slip) تولید می‌گردد که نوع آجدار آن جهت مصرف در محیط‌هایی که خاصیت لغزندگی محصول مورد نظر است (مانند حاشیه استخرها، آشپزخانه‌های صنعتی که در معرض چربی‌ها قرار دارند و …) کاربرد بیشتری دارد.
• مناسب جهت کاربرد در حوضچه های اسید و مواد شیمیایی
• مناسب جهت پوشش کف و دیواره سالن های صنعتی
• مناسب جهت کاربرد در صنایع غذایی، کارخانه های تولید فرآورده های لبنی، صنایع روغن کشی، صنایع فرآوری گوشت، کنسرو سازی، کارخانه‌های نوشابه سازی، صنایع بسته بندی مواد غذایی و….
• مناسب جهت پوشش کف و دیواره سالن های صنعتی

6-2- کد آیسیک کاشی و سرامیک ضد اسید و ضد سایش

ISIC نوعی طبقه بندی استاندارد برای فعالیت‌ های اقتصادی تولیدی است. هدف اصلی ISIC فراهم کردن مجموعه‌ ای از رده‌های فعالیتی است بطوریکه در آن بتوان موجودیت‌ های اقتصادی را براساس نوع فعالیتی که انجام می‌ دهند طبقه بندی کرد. وزارت صنایع و معدن و تجارت از این طبقه‌ بندی برای دسته‌ بندی فعالیت‌ های صنعتی استفاده می‌ن ماید.

بر اساس استعلام از سامانه اطلاعات محصولات صنعتی، معدنی و کشاورزی سازمان صمت (بهین‌یاب) و مطابق پروانه بهره برداری صادر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت ، کد آیسیک محصولات طرح مطابق جدول زیر می‌ باشد.

جدول 3: کد آیسیک محصولات اصلی واحد تولیدی

7-2- شماره و تعرفه گمرکی کاشی ضد اسید و ضد سایش

بر اساس استعلام اخذ شده از سامانه اطلاعات محصولات صنعتی، معدنی و کشاورزی وزارت صنعت، معدن و تجارت، (بهین‌یاب)، کد تعرفه کمرگی محصولات طرح مطابق جدول زیر  می‌باشد.

جدول 4: کد تعرفه گمرکی محصولات طرح

2-8- استانداردهای کاشی و سرامیک ضد اسید و ضد سایش

در محصولات نهایی که به دست مصرف کنندگان می رسد، کیفیت هر محصول بستگی به عوامل زیر دارد

١ -کیفیت مواد اولیه

٢ -کیفیت خط تولید

٣ -تجربه پرسنل تولیدی

عامل اول یعنی کیفیت مواد اولیه بیشترین تاثیر را روی کیفیت محصول نهایی خواهد داشت. بنابراین قبل از استفاده از مواد اولیه در خط تولید، می بایست تست‌های اولیه‌ای در مورد این مواد انجام پذیرد و در صورت دارا بودن استانداردهای مجاز از آنها در خط تولید استفاده شود.

با مراجعه به فهرست استانداردهای تدوین شده موسسه استاندارد تحقیقات صنعتی ایران استانداردهای زیر (جدول 8) برای محصولات این طرح تدوین شده است. رعایت استاندارد فوق برای کلیه تولیدکنندگان الزامی می‌باشد.

جدول 5: استانداردهای مرتبط با تولید کاشی و سرامیک

2-9- بررسی و ارائه اطلاعات لازم در زمینه قیمت تولید داخلی کاشی و سرامیک ضد سایش و ضد اسید

پارامترهای مختلفی بر قیمت فروش محصول مؤثر هستند که در ادامه به شرح آنها پرداخته شده است.

• قیمت مواد اولیه مصرفی که یکی از مهمترین هزینه های متغیر تولید می باشد و نقش عمده ای را در تعیین قیمت تمام شده محصول دارد.
• منطقه جغرافیایی احداث واحد به خصوص از لحاظ دسترسی به منابع تامین مواد اولیه و کانون های مصرف محصول، هزینه ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
• نوع تکنولوژی مورد استفاده از طریق تاثیر بر سرمایه گذاری ، کیفیت محصول تولیدی و میزان ضایعات بر قیمت فروش محصول مؤثر خواهد بود.
• هزینه نیروی انسانی مورد نیاز تاثیر مستقیم در هزینه های متغیر تولید و قیمت تمام شده محصول دارد.
• ظرفیت تولید واحد بر روی قیمت فروش محصول مؤثر است، به این ترتیب که افزایش ظرفیت تولید از طریق سرشکن نمودن هزینه های سربار باعث کاهش قیمت تمام شده محصول میگردد.

بر اساس موارد فوق متوسط قیمت فروش  محصولات طرح مطابق جدول ذیل می باشد.

جدول 6: حداقل و حداکثر قیمت محصولات طرح