طرح توجیهی لوله و اتصالات پلی پروپیلن

معرفی طرح توجیهی لوله و اتصالات پلی پروپیلن 

مزایا و مقاومت ویژه پلیمرها در برابر رطوبت و آب از ویژگی های ممتاز کننده لوله و اتصالات پلیمری نسبت به مشابه فلزی می باشد. پلی پروپیلن از پلی اولفین ها می باشدکه استفاده از آن از سال ١٩٨٢ در صنعت لوله و اتصالات رو به گسترش نهاد

امروزه انواع لوله به دو گروه اصلی تقسیم بندی می گردند

• لوله های فلزی و بتنی: شامل انواع لوله های مسی، آهن و فولاد، برنجی، آلومینیومی و لوله های فلزی پوشیده شده با پلاستیک ها و لوله های سیمانی
• لوله های پلاستیکی: شامل انواع لوله از جنس پلی اتیلن، پی وی سی، پلی پروپیلن، پلی اتیلن کراس لینک شده (PEX)، پی وی سی کلرینه شده، ABS، پلی بوتیلن و پلاستیک های فلوئوره

از جمله مزایای لوله های پلاستیکی در مقایسه با لوله های فلزی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• در مقابل آب مقاوم هستند (همانند فلزات مشکل خوردگی نخواهند داشت)
• مواد اولیه و فرآیند تولید هزینه کمتری دارد.
• وزن مخصوص آنها کمتر می باشد.
• ضریب اصطکاک کمی دارند بنابراین جریان مایع بهتر عبور می کند.
• مقاومت سایشی خوبی دارند.
• نصب آنها ساده می باشد.
• در فرآیند تولید نسبت به فلزات انرژی کمتری لازم دارند

و از معایب آنها می توان موارد ذیل را مطرح نمود:

• استحکام و سختی آنها نسبت به فلزات کمتر است و در برابر تنش های مکانیکی آسیب پذیرند.
• خواص مکانیکی آنها وابسته به دما و فشار است
• رفتار تنش-کرنشی پیچیده دارند
• قابلیت احتراق آنها بالاتر است.

علیرغم موارد یاد شده از لوله های پلاستیکی برای موارد زیر استفاده می نمایند.

• انتقال آب
• توزیع گاز
• انتقال پساب
• توزیع مواد شیمیایی

امروزه در دنیا برای انشعاب اصلی آب از لوله های با جنس پلی بوتیلن، پلی اتیلن و پی وی سی کلرینه و پلی پروپیلن استفاده می گردد و جهت آب آشامیدنی و به ویژه آب گرم، لوله های پلاستیکی با جنس پلی بوتیلن، PEX, PVC  و PP مصرف می گردد.

به سبب خواص فیزیکی و مکانیکی پائین از PE در انتقال آب گرم نمی توان استفاده نمود و یکی از مهمترین ویژگی های PP  مقاومت بالای آن در برابر مواد شیمیایی در دمای بالا می باشد. لازم به ذکر است لوله و اتصالات پلی پروپیلن در ایران به نام لوله سبز شناخته می شود.

2-2- معرفی محصولات طرح

1-2-2-لوله پلی پروپیلن (محصول فعلی)

لوله پلی پروپیلن از راندوم کوپلیمر نوع ۳ ساخته می شود. این لوله جزو سبک ترین و مقاوم ترین لوله های پلیمری می باشد. لوله پلی پروپیلن به دو نوع سبز رنگ و سفید رنگ تولید و به بازار عرضه می شود. .

مشخصات فنی این لوله ها عبارتند از:

2-2-2- اتصالات جوشی و رزوه ای پلی پروپیلن (محصول فاز توسعه)

اتصالات پلی پروپیلن از پلیمر پلی پروپیلن ساخته می‏شود و به اتصالات سفید و یا اتصالات سبز نیز معروف است. اتصالات پلی پروپیلن PP به عنوان یکی از پرقدرت‏‌ترین پلیمرها در صنعت پلاستیک شناخته‏ می‏شود زیرا این پلیمر ساختار شیمیایی خاصی دارد که باعث کیفیت بالای آن شده است.

لوله و اتصالات پلی پروپیلن دارای تنوع بسیار زیادی هستند که باعث شده ‏است در بخش‌‏های زیادی از ساختمان کاربرد داشته‏ باشند و سرعت انجام پروژه‏‌ها را بالا ببرند.

• زانو سفید جوشی: زانو سفید جهت تغییر جهت لوله به کار می‏رود و در دو زاویه‏‌ی ۹۰ و ۴۵ درجه موجود است.
• سه راه جوشی PP: این لوله که برای گرفتن انشعاب به کار برده می‏شود در دو مدل و در سایزهای ۲۰ الی ۹۰ میلی متر تولید می‏شود.
• سه راه بوشن فلزی: این سه راه به صورت پیچ به شیرآلات و اتصالات پیچی متصل می‏شود.
• بوشن ساده: بوشن ساده جهت اتصال دو لوله با سایز یکسان کاربرد دارد.
• بوشن تبدیلی PP: از بوشن تبدیلی جهت کاهش و یا افزایش سایز لوله استفاده می‏شود و یک سر آن کوچکتر است.
• زانو بوشن فلزی دنده‏‌ای: این لوله دو سر دارد که یک سر آن ساده است و سر دیگر آن به صورت بوشن فلزی دنده‌‏ای است.
• شیر فلکه سفید pp: از این لوله فقط برای استفاده در سیستم‌هایی با لوله و اتصالات پلی پروپیلن استفاده می‏شود.

شکل 2: اتصالات جوشی پلی پروپیلن

شکل 3: اتصالات رزوه ای پلی پروپیلن

مشخصات فنی انواع اتصالات جوشی و رزوه ای (فاز توسعه) بشرح ذیل می باشد:

3-2- کد آیسیک اتصالات رزوه ای و جوشی پلی پروپیلن

ISIC نوعی طبقه بندی استاندارد برای فعالیت‌های اقتصادی تولیدی است. هدف اصلی ISIC فراهم کردن مجموعه‌ای از رده‌های فعالیتی است بطوریکه در آن بتوان موجودیت‌ های اقتصادی را براساس نوع فعالیتی که انجام می‌دهند طبقه بندی کرد. وزارت صنایع و معدن و تجارت از این طبقه‌بندی برای دسته‌بندی فعالیت‌ های صنعتی استفاده می‌نماید.

بر اساس استعلام از سامانه اطلاعات محصولات صنعتی، معدنی و کشاورزی سازمان صمت (بهین‌یاب) و مطابق پروانه بهره برداری صادر شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی ، کد آیسیک محصولات طرح مطابق جدول 1 می‌باشد.

جدول 4: کد آیسیک محصولات اصلی واحد تولیدی

4-2- شماره و تعرفه گمرکی لوله و اتصالات رزوه ای و جوشی پلی پروپیلن

بر اساس استعلام اخذ شده از سامانه اطلاعات محصولات صنعتی، معدنی و کشاورزی وزارت صنعت، معدن و تجارت، (بهین‌یاب)، کد تعرفه کمرگی محصولات طرح مطابق جدول 2  می‌باشد.

جدول 5: کد تعرفه گمرکی محصولات طرح

2-5- استانداردهای لوله و اتصالات رزوه ای و جوشی پلی پروپیلن

در محصولات نهایی که به دست مصرف کنندگان می رسد، کیفیت هر محصول بستگی به عوامل زیر دارد

١ -کیفیت مواد اولیه

٢ -کیفیت خط تولید

٣ -تجربه پرسنل تولیدی

عامل اول یعنی کیفیت مواد اولیه بیشترین تاثیر را روی کیفیت محصول نهایی خواهد داشت. بنابراین قبل از استفاده از مواد اولیه در خط تولید، می بایست تست‌های اولیه‌ای در مورد این مواد انجام پذیرد و در صورت دارا بودن استانداردهای مجاز از آنها در خط تولید استفاده شود.

با مراجعه به فهرست استانداردهای تدوین شده موسسه استاندارد تحقیقات صنعتی ایران استانداردهای زیر (جدول 3) برای محصولات این طرح تدوین شده است. رعایت استاندارد فوق برای کلیه تولیدکنندگان الزامی می‌باشد.

جدول 6: استانداردهای مرتبط با محصولات طرح

6-2- مواد مصرف و کاربرد‌ لوله و اتصالات رزوه ای و جوشی پلی پروپیلن

موارد مصرف و کاربرد لوله های پلی پروپیلنی عبارتند از:

• شبکه های آب سرد و گرم منازل، هتل ها، بیمارستان ها، مجتمع های مسکونی، اداری و تجاری
• سیستمهای آب آشامیدنی و بهداشتی
• شبکه های آبرسانی شهری و آبیاری صنعتی و تحت فشار
• صنایع غذایی و شیمیایی، محیط های اسیدی و قلیایی (PH=1-14)
• تأسیسات داخلی کشتی ها، قطارهای مسافری و تجاری
• تأسیسات حرارت مرکزی و تهویه مطبوع
• انتقال هوای فشرده
• لوله های حرارتی زیرزمینی (سیستم گرمایش کف بدون استفاده از رادیاتور)
• تأسیسات کارخانجات
• شبکه های آبرسانی صنعتی و کشاورزی
• شبکه های تحت فشار و اطفاء حریق

-1-6-2مزایای لوله و اتصالات پلی پروپیلنی

• زنگ نمی زند، نمی پوسد و آب درون آن کاملاً بهداشتی است
• ناهمواری سطح داخلی لوله تقریباً صفر است و در نتیجه افت فشار ندارد
• تحمل فشار ۲۰ اتمسفر در دمای معمولی و فشار ۱۰ اتمسفر در دمای ۹۵ درجه سانتی گراد
• در مقابل اسیدها و بازها مقاوم است
• در لوله کشی توکار مطمئن و در نصب روکار زیباست
• ضریب انبساط طولی آن بسیار کم و در حد فلز می باشد
• غیر قابل نفوذ در مقابل گازها
• با هوای گرم ۱۴۰ درجه قابل فرم دهی می باشد
• روش نصب بسیار سریع و آسان. سهولت در نصب لوله ها و اتصالات پلیمری در سایه سبکی وزن آنها تحقق یافته است . وزن محصولات ۱/۰ وزن تولیدات فلزی مشابه بوده و محصولات تولیدی به راحتی و با سرعت قابل نصب می باشد
• کیفیت مطلوب با طول عمر مناسب
• مقاوم در برابر خوردگی, عوامل بیولوژیک و مواد شیمیایی. از ویژگیهای ذاتی لوله های پلیمری مقاومت در برابر عوامل شیمیایی و خوردگی مصالح ساختمانی از قبیل آهک و سیمان است
• -مقاوم در برابر یخ زدگی. به دلیل اینکه خود لوله عایق می باشد و این مانع از یخ زدن می شود
• افت فشار کم
• تعریق و افت حرارتی بسیار کم
• مقاوم در مقابل ساییدگی و خراش
• عدم ایجاد صدای ناشی از ارتعاش به خاطر صیقل بودن سطوح داخل لوله و جنس ویژه آن. سرو صدای مربوطه به کلیه ارتعاشات ناشی از جریان مایع داخل لوله ها و اتصالات که در انواع فلزی یک عیب به شمار می رود، در لوله های پلی پروپیلنی به حداقل کاهش می یابد
• مناسب جهت استفاده در مناطق زلزله خیز
• عدم رسوب گرفتگی به دلیل صاف و صیقل بودن سطح داخلی لوله و اتصالات
• مقاوم در برابر جریان های الکتریکی. لوله ها و اتصالات پلی پروپیلنی نسبت به جریان های پراکنده الکتریکی و اتصالات برق موجود در محیط در ضعیف ترین سطح رسانایی الکتریکی و به بیان دیگر به عنوان عایق عمل می نماید و در نتیجه کیفیت بالای خود را همواره حفظ می کند
• وزن سبک- لوله های پلیمری از سایر لوله ها سبک تر بوده و به همین جهت نقل و انتقال آن بسیار راحت و نصب آن کم هزینه است
• مقاوم در برابر نفوذ اکسیژن

صرفه جویی در هزینه و زمان-کاهش قابل توجه مخارج نصب و عمر طولانی لوله های پلی پروپیلنی باعث صرفه جویی فراوان در هزینه ها می شود

عایق حرارتی- نارسانایی لوله و اتصالات پلی پروپیلنی سبب می شود افت گرمایی سیالات داخل لوله ها به حداقل کاهش یابد. این ویژگی به نوبه خود از تشکیل توده های متراکم و جرم بر سطح خارجی لوله پیشگیری به عمل میآورد. در نتیجه این لوله ها نسبت به لوله های فلزی به عایقکاری کمتری نیاز دارد

به هیچ وجه نور از لوله و اتصالات پلی پروپیلنی عبور نکرده و طعم آب تغییر نمی یابد.