طرح کسب و کار (بیزنس پلن)
طرح کسب و کار (بیزنس پلن)
یک طرح کسب و کار (بیزنس پلن) نوشتهای توصیفی و جامع در مورد یک کسب و کار است. این طرح حاوی گزارشی دقیق در خصوص تولیدات یا خدمات شرکت، روشهای تولید، بازار و مشتریان، راهبردهای بازاریابی، منابع انسانی، تشکیلات، زیرساختها ، تحلیلهای مالی و منابع تأمین نیازهای مالی میباشد.
قبل از شروع و راهاندازی یک فعالیت تجاری لازم است یک برنامه کسب و کار تهیه شود. این طرح امکان خود ارزیابی را برای سرمایهگذاران فراهم میسازد.
ساختار گزارش طرح کسب و کار (طرح تجاری)
فصل اول: خلاصه اجرایی
اولین بخشی که خواننده با آن برخورد میکند، بخش «خلاصه اجرایی» است اما معمولا آخرین قسمتی است که نوشته می شود. این قسمت به طور خلاصه نشان میدهد که جایگاه کسب و کار شما کجاست؟ به کجا میخواهید برسید؟ و چرا ایدهی تجاری شما موفق خواهد شد؟
بخش خلاصه اجرایی برای کسب و کاری که تازه تاسیس شده است، به نسبت شرکت های باسابقه، متفاوت است. ” اگر کسب و کار خود را تازه راه اندازی کردهاید، پس اطلاعات شما به میزان بقیه نیست، بنابراین باید بر تجربه، سابقه و هدف خود از راه اندازی کسب و کار تمرکز کنید. تحلیل بازار خود را به طور کامل انجام دهید. در مورد نیازهای بازار و شکافهای موجود در آن اطلاعات لازم را گردآوری کرده و راه حل های ویژهی خود را برای رفع این نیازها شناسایی کنید. خواننده را قانع کنید که میتوانید به بازار هدف خود دست یابید و سپس برنامه های آینده خود را مشخص کنید.”
البته لازم به ذکر است بخش خلاصه اجرایی در تمام قالب های طرح کسب و کار وجود ندارد و میتوان گفت جزو بخش های ضروری نبوده و کسب و کارها به فراخور ماهیت کار و نیازشان ممکن است از آن استفاده کنند.
معمولاً در موقعیتهایی که طرح کسب و کار برای ارائه به مرجع بالاتر (مثلاً برای دریافت تسهیلات بانکی و … ) تهیه می شود، بخش خلاصه اجرایی در آن لحاظ می شود.
فصل دوم: توصیف شرکت
“توصیف شرکت” جزئیات حائز اهمیت در مورد کسب و کار شما را ارائه می دهد. توصیف شرکت در طرح کسب و کار نشاندهنده جهت گیری کسب و کار شما و چشم اندازی است که به سرمایهگذاران میخواهید ارائه کنید. البته در کنار اهداف شرح میدهید که چگونه به این اهداف دست مییابید. موضوعای مثل مکان فیزیکی کسب و کار، تعداد پرسنل، عملیات تولیدی و اهداف در این فصل بررسی میشود.
نگارش توصیف شرکت شاید چندان کار آسانی نباشد. چرا که باید از موضوعاتی بنویسیم که هنوز وجود خارجی ندارد. البته برای کسب و کارهایی که راهاندازی شدند و فعال هستند نگارش توصیف شرکت چندان مشکل نیست. چرا که رویههای کاری و فرایندها تا حدودی مشخص شدند. اما زمانی که هنوز فرایندها شکل نگرفتند، مکتوب سازی ساز و کارها چندان آسان نیست.
آنچه فصل دوم طرح کسب و کار ( توصیف شرکت) باید شامل شود:
- نام سازمان یا شرکت شامل اسم رسمی و ثبت شده ( یا قرار است ثبت شود)
- ساختار کسب و کار به طور مثال نمایندگی، عاملیت فروش و …
- معرفی مالکان، مدیران و منابع انسانی کلیدی
- مکان جغرافیایی
- تاریخچه سازمان (چرایی شکلگیری سازمان)
- محصول و خدمات قابل ارائه
- بازار هدف
- ماموریت سازمان و فلسفه وجودی
- اهداف سازمان در بازه بلند مدت و کوتاه مدت
- چشمانداز و جایگاه مطلوب سازمان
فصل سوم: محصولات و خدمات
این بخش شامل تشریح محصول یا خدمات، مزیت های محصول، فناوری ساخت منابع، محصول یا خدمات آینده می باشد. نکته مهم در این بخش ذکر مزیت های محصولات و هزینه هر مزیت است. همچنین لازم است طرح شما دیدگاه و فلسفه شما نسبت به کنترل کیفیت را بیان کند. بطور مثال اینکه چگونه از تولید محصول بی کیفیت یا ارائه خدمات بی کیفیت پیش گیری خواهید کرد؟ خدمات پس از فروش شما چگونه است؟ همچنین نیاز است که طرح شما هر قانونی که ممکن است به نوعی بر کسب و کار شما تأثیر داشته باشد را توضیح دهد. اگر نیاز به مجوزی خاص هست آنرا توضیح دهید. و در آخرهم بایستی به شناسایی هزینه ها پرداخت و آنها را بطور خلاصه بیان نمود.
فصل چهارم: تحلیل بازار
کسب و کار کوچکی که به تازگی راه اندازی شده نیازمند کسب اطلاعات از صنعت و آگاهی نسبت به اندازه بازار و سهم بازار بالقوه است. همچنین تحلیل درونی و بررسی نحوهی عملکرد شرکت نسبت به رقبا و در مقایسه با وضعیت ایده آل اش اطلاعات زیادی را در مورد عملکرد اثربخش شرکتها مشخص میکند. بنابراین در این قسمت آنالیز SWOT ضروری است.
نقاط قوت: نقاط قوت عوامل قابل کنترل کسب و کارتان است که میتواند شامل افرادی باشد که استخدام می کنید (تجارب، تحصیلات، سوابق و…) و یا نوع ارتباط شما با مشتریان بالفعل. به صورت کلی نقاط قوت یک کسب و کار مواردی است که شرکت میتواند برای پیشبرد اهداف خود روی آنها حساب کند و این عوامل باعث حرکت رو به جلوی شرکت میشوند.
نقاط ضعف: نقاط ضعف عواملی قابل کنترل و نیازمند بهبود است که مانع دستیابی کسب و کار به مزیت های رقابتی میشود. (نبود تجربه کافی، موقعیت نامناسب شرکت نسبت به رقبا، میزان محدود دستیابی به منابعی مانند پول)
فرصتها: عوامل خارجی کسب و کار که منجر به تسهیل فرآیند کاری میشود در این دسته قرار می گیرند. فرصتها دست آوردهایی است که با استفاده استراتژی بازاریابی می توانید از آنها جهت بهبود جایگاه خود استفاده کنید.
تهدیدات: تهدیدها نیروی های خارجی غیرقابل کنترلی است که برای تدوین برنامه های پیشگیرانه باید شناسایی شود. (شرایط اقتصادی ضعیف، نگرش بد جامعه نسبت به صنعت یا کسب و کار، قوانین و مقررات، یا تغییر در رفتار مصرف کننده)
علاوه بر تحلیل SWOT، تحقیقات بازار هم می تواند اطلاعات کاربردی و خوبی از بازار و جایگاه کسب و کارتان فراهم کند، فقط به خاطر داشته باشید تحقیقات بازار پروسه ای نیست که یکبار آن را انجام دهید و تمام شود، با توجه به پویایی بازار انجام تحقیقات بازار در دوره های زمانی مشخص سبب می شود بتوانید فرصت ها را شناسایی کنید و کارکردهای خود را مدیریت کنید.
فصل پنجم: اهداف و برنامهها
این بخش متمرکز بر برنامههای اجرایی، مسئولین اجرای پروژهها، اهداف مورد نظر جهت تحقق، زمان مورد نظر( تاریخ سررسیدها) است. همچنین در این بخش باید مشخص شود که دقیقا معیار از موفقیت برنامهها چیست و چگونه قرار است موفقیت آنها اندازه گیری شود. ممکن است تعداد تماس با واحد فروش، تعداد مراجعین به وبسایت ، تعداد مشتری، تعداد فروش کالا و تعدادی شاخص دیگر در این بخش در نظر گرفته شود.
فصل ششم: مدیریت سازمان
تحقیقات نشان داده است که مهمترین عامل از نظر سرمایه گذاران در ارزیابی هر طرح، گروه مدیران است. اگر مدیران مورد تایید قرار نگیرند تامین مالی بسیار مشکل خواهد بود. استفاده از نمودار سازمانی می تواند به خواننده در فهم نیروی انسانی بسیار کمک کند. مسائل مربوط به نیروی انسانی از قبیل: تعداد کارکنان، نیاز به متخصصین و مهندسین، تکنسین ها یا هر نوع نیروی کار خاص دیگری که لازم است را در این بخش ذکر کنید. مشاوران یک کسب وکار ممکن است بصورت رسمی اعضای هیات مدیره باشند یا بصورت غیر رسمی گروهی خارج از سازمان باشند. نحوه ارتباط شما با مشاوران و اعتبار و کیفیت مشاوره از مسائلی است که سرمایه گذاران علاقه زیادی به آن دارند.
فصل هفتم: بازاریابی و فروش
بازاریابی شامل افزایش آگاهی مشتری است و انتقال اطلاعات در مورد جنبه های محصولات یا خدمات به مشتری است. طرح بازاریابی، موقعیت فروش در هر بخش از بازار را تعیین می کند. جزئیات بازاریابی، آگهی های تبلیغاتی و استراتژی های فروش مسلماً منتج به فروش مطلوب و گرفتن سهم مناسبی از بازار می شود. ابزارهای بازاریابی مختلفی وجود دارد، بدین سبب باید به گزینش ابزارهای مناسب بپردازیم. برای این منظور می بایست آمیخته بازاریابی که شامل محصول، قیمت، توزیع و ترویج است تعیین شوند. از سوی دیگر، فروش شامل فعالیت های مختلفی برای متقاعد کردن مشتریان بالقوه به خرید است. طرح کسب و کار شما باید به خوبی توضیح دهد که فرآیند فروش چگونه انجام خواهد شد. بایستی روش های فروش و تأمین نیاز فروشندگان در این بخش توضیح داده شود.
فصل هشتم: پیش بینیهای مالی (Financial Projections)
اعتباردهندگان نیازمند درک پیش بینیها و انتطارات مالی شما هستند. این تحلیل مالی شامل نرخ ها و روندهای تحلیل برای تمامی بیانیههای مالی (تاریخی یا بالقوه) است. نرخ بازگشت سرمایه از جمله مهمترین موارد در این بخش است.
بخش پیش بینی مالی در برنامه کسب و کار برای دو گروه ارائه میشود. اولین مورد برای جذب سرمایه گذاران خطرپذیر (Venture Capitalist)، سرمایه گذاران فرشته (Angel Investors) و یا حتی اعضای باهوش خانواده است که باید مطمئن شوند که اعداد ارائه شده رشد سریع کسب و کار شما را ثابت میکند. گروه بعدی بانکها یا وام دهندگانی هستند که برای اطمینان از بازپرداخت به موقع وام باید اعداد برنامه کسب و کار شما و میزان درآمد احتمالی آتی را ببینند.
فصل نهم: درخواست تأمین مالی (Funding Request)
هرگونه درخواست برای وام یا کمک مالی، در این قسمت لحاظ میشود. این بخش شامل نیازمندی های مالی فعلی و آتی، چگونگی استفاده از این منابع مالی و هرگونه استراتژی مالی مرتبط دیگری میباشد.
همان طور که نیازهای مالی خود را عنوان میکنید، مقدار پول مورد نیاز فعلی و آتی خود را مشخص کنید، دوره زمانی هر درخواست مالی را تعیین کرده و نوع تأمین مالی (بدهی یا سرمایه) و دورههای (بلند مدت یا کوتاه مدت) را مشخص کنید.
لازم به ذکر است این بخش نیز برای تمام طرح های کسب و کار لحاظ نمی شود. معمولا شرکت های سهامی و شرکتهایی که سرمایه گذار دارند و یا نیاز به سرمایه گذار یا دریافت وام دارند، اطلاعات مالی خود را در طرح کسب و کار وارد می کنند. اطلاعاتی از قبیل نقطه سر به سر، سود ماهانه یا سالانه، هزینه های ثابت و متغیر و مواردی از این دست در این بخش درج میشوند.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.