طرح توجیهی اسانس گیری گیاهان دارویی

معرفی طرح توجیهی اسانس گیری گیاهان دارویی

هدف از اجرای طرح حاضر کشت گیاهان دارویی و تهیه اسانس آنها می باشد. محصولات طرح عبارتند از اسانس نعناع فلفلی و آویشن. لازم به ذکر است با استفاده از تجهیزات در نظر گرفته شده امکان تولید سایر انواع اسانس وجود دارد و دو محصول فوق بعنوان محصولات تیپ طرح در نظر گرفته شده اند.

اسانس ها یا روغن های فرار از جمله مواد موثره گیاهان هستند که شامل مخلوط پیچیده ای از مواد شیمیایی آلی مثل ترپینوئیدها، آلدئیدها، الکل ها، استرها و ستن ها و … می‌ باشند.

اسانسها نوعی ترکیبات فرار بوده که از تقطیر مواد فرار موجود در اندامهای مختلف گیاهان تازه یا خشک همراه با بخار آب بدست می آید و وزن مخصوص آنها غالباً از آب کمتر است.

به طور کلی ترکیبات بی رنگی هستند به خصوص اگر تازه تهیه شده باشند، ولی بر اثر مرور زمان در اثر اکسید شدن رنگ آن ها تیره می‌گردد. بطور کلی اسانس ها در الکل کاملاً حل می‌ شوند، در صورتی که با آب غیر قابل اختلاط هستند اما به اندازه کمی در آب حل شده و بوی خود را به آن انتقال می‌دهند (مانند عرقیات گیاهی، گلاب) که ماده اصلی موجود در آن بر اثر حرارت، گرما و هوا تغییر مییابد، همچنین طعم اسانسها نیز با یکدیگر متفاوت است.

اسانسها دارای خصوصیات مشترکی بوده و عمدتاً ترپینوئیدهایی هستند که قابل تقطیر می باشد، به صورت کلی40 نوع گیاه وجود دارد که عرقشان گرفته می‌شود و به صورت طبی مورد استفاده قرار می‌گیرند، برخی از آنها پرمصرف بوده و برخی کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.

پیشنهادی: طرح توجیهی عرقیات گیاهی (کلیک نمایید)

به علاوه، برخلاف تصور بسیاری از افراد که فکر می کنند اسانسها تنها بوی گیاهان را ایجاد می‌کنند، آنها30 خاصیت فیزیولوژیکی و دارویی دارند که از معمولی‌ترین‌های آنها می‌توان به خواص ضد میکروبی، ضد قارچی، ضد درد و آنتی اکسیدانی اشاره کرد. حتی اعتقاد بر این است که این ترکیبات مانند هورمونها عمل کرده و به تنظیم مکانیسم‌های بدن کمک می‌کنند.

اسانس ها به سه دسته طبیعی، مشابه طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند.

1) اسانسهای طبیعی و ترکیبات وابسته (اولئورزین، گام رزین، اولئوگام رزین)

فرآورده هایی هستند که از مواد خام گیاهی معطر با یکی از روشهای تقطیر (آب، بخار، آب و بخار و…) فشردن (فشردن بخش برونبر و لایه بیرونی پوست مرکبات) و استخراج با حلال بدست می‌آیند.

2) اسانس‌های مشابه طبیعی:

فرآورده‌هایی هستند که حاصل از ترکیب مواد اولیه معطر بوده و از نظر بو مشابه اسانسهای طبیعی می‌باشند.

3) اسانس های مصنوعی:

فرآورده هایی هستند که بطور تجاری از مواد شیمیایی آلی مشابه اسانسهای طبیعی تهیه می‌گردند و بوئی مشابه اسانس‌های طبیعی را دارا می‌باشند.

لازم به ذکر است، طرح حاضر از نوع اول یعنی اسانس طبیعی می‌باشد.

پیشنهادی: طرح توجیهی عرقیات گیاهی | بسته بندی گیاهان دارویی (کلیک نمایید)

معرفی بازار هدف اسانس گیری گیاهان دارویی

اسانس های گیاهی کاربردهای زیادی در دنیای امروز دارد، این اسانسها به عنوان ماده نگهدارنده، طعم دهنده و عطر دهنده طبیعی در صنایع غذایی، ماده معطر در صنایع تولید مواد آرایشی و بهداشتی و پیش ماده مورد نیاز بسیاری از صنایع شیمیایی مثل حشره کشها به کار میروند، ضمن این که از همه مهمتر از آنها در تهیه انواع داروهای پزشکی و دانش آروماتراپی (عطر درمانی) نیر استفاده می‌شود.

طی سالهای گذشته عوارض جانبی مصرف داروهای شیمیایی موجب شده تا گیاهان دارویی بیش از هر زمان دیگری مورد اقبال عمومی در جهان واقع شود. طبق برآوردی که توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) صورت گرفته است، بیش از 80 درصد مردم جهان (نزدیک به 5 میلیارد نفر )، برای درمان بیماری‌ ها هنوز از داروهای گیاهی استفاده می کنند. تقریباً یک چهارم داروهای تهیه شده دنیا دارای منشأ گیاهی هستند که یا مستقماً از گیاهان عصاره گیری شده‌اند و یا بر اساس ترکیب گیاهی، مدوله و سنتز شده‌ اند.

آذربایجان شرقی با برخورداری از 450 گونه گیاه دارویی که به شکل دارو، ادویه و عطرها مصرف می‌ شوند، 25 درصد گیاهان دارویی کشور را در خود جا داده و ظرفیت مناسبی برای تولید این گونه ها در سطح کشت اهلی و فرآوری آن دارد.

از 90 گونه گیاه دارویی مورد استفاده در کشور، 53 گونه آن در استان آذربایجان شرقی موجود بوده و بر اساس اطلاعات موجود 40 تا 50 گونه آن زیر کشت قرار می‌ گیرد. آذربایجان‌ شرقی از نظر تنوع گیاهی، دومین استان بعد از کردستان است و 3 هزار هکتار از اراضی آن به کشت گیاهان دارویی اختصاص یافته است

در حال حاضر به دلیل نیاز کشور به گیاهان دارویی و مواد موثره اسانس آن جهت تولید داروهای گیاهی، بازار هدف داخلی تعریف شده است، اما محصول تولیدی دارای ظرفیت بسیار بالایی در دنیا می‌ باشد و با توجه به اینکه برای یک کیلو اسانس در حدود 200 کیلو گیاه لازم است، لذا کالای بسیار ارزشمندی محسوب می‌ شود.